«Бозоқ-білім аумағы» ғылыми-танымдық, музей акциясы. БОЗОҚ ҚАЛАШЫҒЫНЫҢ СОЛТҮСТІК КВАРТАЛЫ ТУРАЛЫ...

Бозоқ қалашығындағы археологиялық қазбалар көне рәсімдердің құпияларын ашып, өткеннің құпияларына қол жеткізуге мүмкіндік береді. Қалашықта табылған қол аяқтары ампутацияланған бүктісіп жерленген адамның жерлеуі Тывадан бастап Төменгі Поволжьеге дейін Еуразияның әр түкпірінде кездесетін ежелгі құрбандық шалу рәсімдерін бейнелей. Бұл жерлеу - түркі халықтарының киелі дәстүрлерімен тығыз байланысты күрделі салт-дәстүрлердің үнсіз дәлелі. Мұндай рәсімдер қайтыс болғаннан кейін марқұмның рухы екі әлем арасында делдал бола отырып, ерекше мәртебеге ие болды деп болжауы мүмкін.

Ағаш қоршаулар лабиринті және ғибадатханаға апаратын зигзаг кіреберісі бар. Солтүстік кварталдың орналасуы тек таңдаулыларға қол жетімді жұмбақ жолды еске түсіреді. Бұл құрылымдар өз аналогтарын Шығыс Қазақстандағы Елеке Сазы сияқты көне түркі қорықтарынан табады. Кезең-кезеңімен Бозоқ қалашығы бізді өткенге батырады және ежелгі Сарыарқа қоғамдарының өмірінде киелі кеңістіктің қаншалықты маңызды болғанын көруге мүмкіндік береді. Мұндай қасиетті орындарды зерттеу Қазақстанның киелі жерлерімен байланысты рәсімдерді түсіну үшін археологияның басты құпияларының бірі болып қала береді:

«...солтүстік кварталдың ішкі алаңында қаңқалық құрылымдардың іздерінен басқа олжалар жоқ. Олардан ағаш қалдықтары бар бағаналы шұңқырлар қалды, олардың кейбіреулері жануарлардың сүйектерімен қосымша бекітілді...»

Хабдулина М.К., Гаврилов Д. А. Бозоқ ¬¬¬¬- Есіл өзені бойындағы ортағасырлық қалашық (Орталық Қазақстан), 2023. 360 б.

Поделиться

Share on facebook
Share on twitter
Share on linkedin